Sveti Nikola, čudotvorac, zaštitinik siromašnih i moreplovaca, dece i studenata, jedan je od najvoljenijih hrišćanskih svetaca i to ne samo kod pravoslavnih naroda. Katolici ovog sveca slave 6. decembra (Nikolo), a kod pravoslavnih se radi o slavi koju 19. decembra svake godine obeležava veliki broj porodica i koja je najveća slavu u srpskom narodu.
Tropar je kratka crkvena molitvena pesma, koja sadrži suštinu praznika za koji je napisana i kojom se proslavlja sveti. Tako postoji i tropar posvećen svetom Nikoli Čudotvorcu.
Osim na bogosluženju, pre rezanja slavskog kolača peva se tropar posvećen svetitelju i očita se njemu posvećena molitva. Zato nemojte zaboraviti da u vašim domovima, okupljeni zajedno oko stola, otpevate ovaj tropar i zahvalite svetom Nikoli što vas je udostojio slavljenja njegovog imena u zdravlju i na okupu. Evo kako to da uradite:
“Pravilo vjeri, i obraz krotosti,vozderžanija učitelja javi tja stadu tvojemu,jaže veščej istina: sego radi stjažal jesi smirenijem visokaja,niščetoju bogatija, svjaščenonačalniče Nikolaje,moli Hrista Boga, spastisja dušam našim. Amin.”
Prevod tropara na srpski glasi ovako:
“Kao pravilo vere i primer krotkosti, pokaza te stadu tvojemu istina stvari. Radi toga stekao si smirenjem visinu i siromaštvom bogatstvo, oče arhijereju Nikolaje, moli Hrista Boga da se spasu duše naše. Amin. ”
Sveti Nikola je vaseljenski svetac, što znači da ga podjednako poštuje i zapadni i istočni svet. Njemu su posvećeni brojni hramovi u Grčkoj, Bugarskoj i Rusiji, a velika pažnja mu se pridaje i u Britaniji, Italiji, Nemačkoj, Španiji i drugim zemljama. Rođen u maloazijskom gradu Patara, luci na mediteranskoj obali današnje Turske, Sveti Nikola je živeo u 4. veku, mnogo pre podele Crkve na pravoslavnu i katoličku, 1054. godine.
Bogati Grci, Teofan i Nona su sina Nikolu dobili u vreme vladavine rimskog cara Valerijana (253. – 260. godine), u veoma nestabilnom okruženju. Pošto su mu roditelji umrli u velikoj epidemiji, Nikola je nasleđeno bogatstvo razdelio siromasima. U želji da ostane anoniman, novac ljudima nije davao u ruke, već im ga je stavljao u džep, kako bi se iznenadili kada ga nađu.
Na osnovu njegovih brojnih dobročinstava verovatno je nastala i legenda o Santa Klausu, odnosno Deda Mrazu, koji uoči Božića deci ostavlja poklone u čarapi. Današnji Deda-Mraz kao navodna kopija Svetog Nikole nema veze sa tim svecem, ali mu se deca svejedno raduju (a još više slatkišima u čarapama).Nastavak na sledecoj strani…
